Düýn Söwda-senagat edarasynda türkmen döwletiniň bitaraplyk
derejesine eýe bolmagynyň 23 ýyllygyna gabatlanyp, “Beýik Ýüpek ýolunyň mirasy
we häzirki zaman halkara gatnaşyklary” atly halkara ylmy maslahat geçirildi.
Forumyň işine ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalaryň
hem-de Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky ilçihanalarynyň ýolbaşçylary, Mejlisiň
deputatlary, syýasatşynaslar, abraýly halkara guramalarynyň we düzümleriniň,
jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň
wekilleri, ýokary okuw mekdepleriniň professor- mugallymlar düzümi we talyplary
gatnaşdylar.
Maslahatyň çäklerinde şeýle hem sergi guraldy. Ol sergi
döwletimiziň daşary ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrýan
ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň hem-de Türkmenistanda işleýän
diplomatik wekilhanalaryň we halkara guramalaryň işi bilen tanyşdyrdy.
Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly
Berdimuhamedowyň şanly senäniň öňüsyrasynda geçirilýän foruma gatnaşyjylara
iberen Gutlagyny uly üns bilen diňlediler. Milli Liderimiziň Gutlag hatynda,
hususan-da, Beýik Ýüpek ýolunyň parahatçylyk we howpsuzlyk ýörelgeleriniň
häzirki döwürde dünýä ýüzünde parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmekde wajyp
ähmiýete eýedigi bellenilýär. Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda emele gelen ägirt uly
ruhy miras dürli medeniýetleriň ýakynlaşmagyny, açyklygy we özara ynanyşmagy
aňladýar. Şu nukdaýnazardan, halkara gatnaşyklarda bitaraplyk syýasaty bu
ýörelgeleri berjaý etmegiň hakyky nusgasy bolup durýar.
Forumda edilen çykyşlarda 23 ýylyň dowamynda Türkmenistanyň
daşary syýasy ugrunyň esasy tapgyrlary hem-de ony durmuşa geçirmegiň netijeleri
häsiýetlendirdi. Bu syýasat milli ösüşiň ähli ulgamlarynda, hormatly
Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň döwlet we jemgyýetçilik gurluşyny
döwrebaplaşdyrmak baradaky düýpli özgertmelerinde öz beýanyny tapdy.
BMG-niň Baş sekretarynyň Ýakyn Gündogarda we Merkezi Aziýada
ynsanperwer kömegini bermek baradaky kömekçisi Raşid Halikowyň çykyşynda şu
günki maslahatyň parahatçylygy we howpsuz ösüşi ilerletmäge goşant bolmalydygy
nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan her ýyl
12-nji dekabry Halkara Bitaraplyk güni hökmünde bellemek hakyndaky Kararnamanyň
kabul edilmegi oňyn başlangyçlary öňe sürýän we häzirki döwrüň möhüm
wezipelerini üstünlikli çözmek üçin özüniň serişdelerini we mümkinçiliklerini
hödürleýän Türkmenistanyň durnukly ösýändiginiň aýdyň subutnamasy bolup durýar.
Biziň ýurdumyzyň daşary syýasy strategiýasy dünýäde
goşulyşmak, ykdysady ösüş we adam hukuklary arkaly gapma-garşylyklaryň öňüni
almaga gönükdirilendir. Birleşen Milletler Guramasy Türkmenistanyň sebitde
Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmäge ýardam edýän durmuş-ykdysady
hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga goşýan goşandyna ýokary baha berýär diýip, jenap
Halikow belledi.
Ýewropada howpsuzlyk we hyzmatdaşlyk guramasynyň Aşgabatdaky
Merkeziniň ýolbaşçysy Natalýa Drozd ÝHHG-niň parahatçylyk we howpsuzlyk üçin
deň derejede jogapkärçilik ýörelgeleri esasynda parahatçylykly gepleşikler
arkaly döwletleriň arasyndaky ähli jedelli meseleleri kadalaşdyrmak babatda
Bitarap Türkmenistanyň garaýyşlaryny doly goldaýandygyny belledi. Hanym N.Drozd
hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkara bileleşigi
tarapyndan ýokary baha mynasyp bolan 2019-njy ýyly “Parahatçylyk we abadançylyk
ýyly” diýip yglan etmek baradaky başlangyjynyň özara ynanyşmagy
pugtalandyrmagyň netijeli ýollaryny gözlemäge hem-de parahatçylygy üpjün
etmegiň täze syýasy-diplomatik usullaryny işläp taýýarlamaga gönükdirilen
tagallalara täze itergi berjekdigine ynam bildirdi.
Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky Hemişelik
utgaşdyryjysy Ýelena Panowa çykyşynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 12-nji
dekabry Halkara Bitaraplyk güni diýip yglan etmek hakyndaky Kararnamany kabul
etmeginiň Türkmenistanyň durmuşa geçirýän üstünlikli daşary syýasatynyň bütin
dünýäde ykrar edilýändiginiň subutnamasy bolup durýandygyny belledi.
Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesi ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün
etmegiň we gapma-garşylyklaryň öňüni almagyň hem-de özara bähbitli
hyzmatdaşlygyň we durnukly ösüşiň möhüm şertidir. Bitaraplyk syýasaty halkara
tejribesinde örän derwaýys bolmagynda galýar hem-de sebit we ählumumy
howpsuzlyga salynýan wehim bilen baglylykda özüniň wajyp ähmiýete eýedigini
subut edýär.
Foruma gatnaşyjylar häzirki döwürde öz üstüne alan
borçnamalaryna gyşarnyksyz eýermek hem-de bitaraplyk syýasatyny durmuşa
geçirmek bilen, Türkmenistanyň köpçülikleýin gyryş ýaragyny ýaýratmazlyk,
döwletleriň arasynda özara ynanyşmak ýagdaýyny we hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak
meselelerinde işjeň orun eýeleýändigini nygtadylar. Bitaraplyk derejesi şeýle
hem ýurdumyza halkara tejribesinde gapma-garşylyklary kadalaşdyrmagyň netijeli
we parahatçylykly syýasy-diplomatik usullaryny işjeň ulanmak üçin ajaýyp mümkinçilikleri
döredýär.
Dürli gyzyklanma bildirýän taraplaryň arasynda netijeli
gatnaşyklary we sebit derejesindäki gepleşikleri alyp barmak üçin has oňaýly
merkez bolmak bilen, Türkmenistan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly
Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça goňşy Owganystanda ýagdaýlary kadalaşdyrmak
boýunça forumlaryň geçirilmegine, şeýle hem günorta goňşynyň ykdysady we durmuş
taýdan gaýtadan dikeldilmegine hem-de onuň özara gatnaşyklaryň sebit we dünýä
ulgamyna goşulyşmagyna ýardam edýär diýip, foruma gatnaşyjylar nygtadylar.
Ýurdumyzyň tagallalary, şol sanda milli Liderimiziň häzirki
zaman ulag-üstaşyr geçelgelerini we logistika merkezlerini ösdürmäge, ykdysady
aragatnaşyklary pugtalandyrmaga we netijeli syýasy gepleşikleriň esasynda
ynsanperwer meselelerinde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen
başlangyçlaryny durmuşa geçirmek arkaly tagallalary onuň Beýik Ýüpek ýoluny
dikeltmekdäki ornunyň barha artýandygynyň nobatdaky subutnamasy bolup durýar.
Döwletimiziň häzirki zaman halkara gatnaşyklar ulgamyna
ynamly goşulyşmagy dünýäniň döwletleri bilen giň diplomatik gatnaşyklary ýola
goýmak hem-de BMG, ÝHHG, Ýewropa Bileleşigi, Yslam hyzmatdaşlyk guramasy we
beýleki iri halkara düzümleri bilen netijeli hyzmatdaşlygy işjeň ösdürmek bilen
baglylykda amala aşyrylýar.
BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasynyň sebit
merkeziniň işi hem halkara giňişliginde, hususan-da, Birleşen Milletler
Guramasynyň çäklerinde üstünlikli ösdürilýär. Bu merkez türkmen paýtagtynda
2007-nji ýylda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda
dabaraly ýagdaýda açyldy. Merkeziň işi, esasan hem, Merkezi Aziýa döwletleriniň
hökümetleriniň gatnaşygynda howplaryň öňüni almak üçin özara kabul ederlikli
çözgütleri gözlemäge, sebitiň çäklerinde durnuklylygy we netijeli döwletara
gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga ýardam etmäge gönükdirilendir.
Türkmenistan umumy ykrar edilen hemişelik bitaraplyk hukuk
derejesinden ugur almak bilen, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy
saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de umumadamzat gymmatlyklaryny artdyrmakda
halkara bileleşiginiň tagallalaryny birleşdirmäge işjeň çemeleşmäge ygrarlydyr.
Döwletimiz açyk hem-de deňhukukly gatnaşyklara uly gyzyklanma bildirmek bilen,
häzirki döwrüň wajyp meseleleri boýunça giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek
maksatlaryndan ugur alyp, täze teklipleri we çemeleşmeleri öňe sürýär.
Forumda bellenilişi ýaly, howpsuzlyk we ösüş diňe bir syýasy
hyzmatdaşlyga däl, eýsem, ykdysady ösüş, daşky gurşawy goramak, adam
hukuklaryny berjaý etmek we goramak, demokratik dolandyryş we kanunlaryň
hökmürowanlygy babatynda hyzmatdaş ýurtlaryň jogapkärçiligine hem esaslanýar.
Maslahat tamamlanandan soň, oňa gatnaşyjylar hormatly
Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Ýüzlenme kabul edip, Türkmenistanyň
halkara hyzmatdaşlygynyň maksatlaryny durmuşa geçirmekde, bitaraplyk
ýörelgelerini yzygiderli amala aşyrmakda, Beýik Ýüpek ýolunyň täze görnüşde
dikeltmekde, hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk däplerini ösdürmekde nobatdaky
möhüm ädim bolan duşuşygyň ýokary derejede guralandygy üçin tüýs ýürekden
hoşallyk bildirdiler.